قرارداد اجاره‌ یکی از قراردادهای پرکاربرد و ظاهرا بی‌دردسر برای اغلب افراد است. با وجود این، بسیاری از ما ممکن است با موقعیت‌هایی مواجه شده باشیم که یکی از طرفین قرارداد اجاره (موجر یا مستاجر) به دلایل مختلفی تصمیم به فسخ اجاره‌نامه گرفته است.

در برخی موارد شرایطی به وجود می‌آید که مستاجر درخواست می‌کند که خانه را قبل از موعد یعنی زمان مشخص شده تخلیه نماید. مورد تخلیه خانه قبل از موعد مشخص از جمله اختلافات زیاد و بسیار بین مالک و مستاجر است که به‌ طور معمول از سمت یکی از طرفین گفته می‌شود. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع فسخ قرارداد اجاره پیش از موعد می‌پردازیم.

فسخ قرارداد اجاره چیست؟

فسخ اجاره‌نامه به معنای آن است که یکی از طرفین قرارداد یا هر دو طرف با رعایت قوانین مربوطه و ارائه دلایل موجه تصمیم بگیرند که قرارداد امضا شده را پیش از موعد مقرر پایان دهند.

شرایط فسخ قرارداد توسط مستاجر

• ملک شرایط قید شده در قرارداد را نداشته باشد.
• حق فسخ قرارداد اجاره توسط مستاجر در قرارداد ذکر شده باشد. (ذکر دلایل فسخ قرارداد با توافق طرفین ضروری است)
• قسمتی از ملک به گونه‌ای تخریب یا معیوب شود که مستاجر نتواند از آن بهره ببرد و قابل تعمیر هم نباشد.
• مالک تعهد کند که قسمتی از ملک را در مدت مقرر تعمیر کند و به تعهد خود عمل نکند.

شرایط فسخ قرارداد توسط موجر

• در اجاره‌نامه ذکر شود که در صورت عدم پرداخت اجاره توسط مستاجر مالک حق فسخ قرارداد را دارد.
• مستاجر بیش از یک هفته در پرداخت اجاره تاخیر کند.
• مستاجر بدون اجازه مالک، ملک را در اختیار شخص دیگری قرار دهد.
• مستاجر، ملک را بدون اجازه مالک برای کاربرد خاصی (مثلاَ تجاری) استفاده کند.
• مستاجر فعالیت‌های نادرستی (به لحاظ قانونی یا عرفی) در ملک انجام دهد.
• مستاجر اجازه ورود و خروج به مالک جهت انجام تعمیرات در ملک را ندهد.
• مستاجر وظایفی را که طبق قرارداد اجاره متعهد شده انجام ندهد.
• به طور کلی بهتر است در صورت تمایل هر یک از طرفین قرارداد به فسخ اجاره‌نامه، موجر و مستاجر مسئله را به‌صورت توافقی بین خودشان حل کنند، چون فسخ آن زمان‌بر بوده و به صرف هزینه و انرژی زیادی احتیاج دارد.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب تکلیف مستاجر پس از فروش ملک چیست؟ را مطالعه کنید.

عدم تمکین مرد در صورتی‌که سبب عسر و حرج زن شود باعث ایجاد حق طلاق برای زن خواهد شد.

زمانی‌که زن و مردی به عقد نکاح هم در می‌آیند و با یک‌دیگر عروسی می‌کنند، باید وظایفی را به‌صورت متقابل به عهده گرفته و به‌خوبی آن را انجام بدهند که یکی از این وظایف متقابل، تمکین است. تمکین در اصطلاح حقوقی به معنای اطاعت کردن و ملزم شدن است و یک لغت عام به حساب می‌آید که در خصوص هر کسی کاربرد دارد اما بر اساس قوانین و مقررات جاری در کشور اصولا زمانی‌که از تمکین صحبت می‌شود، منظور آن است که زن باید از شوهر خود حرف‌شنوی داشته باشد و در امور کلی مربوط به زندگی زناشویی با وی هماهنگ باشد. با این حال، الزام به تمکین را نمی‌توان تنها به عنوان تکلیف زن تلقی کرد. در این نوشتار از مجله دلتا به بررسی تمکین مرد از زن می‌پردازیم.

تمکین از طرف مرد

بنا به قانون مدنی شوهر نیز مکلف است که با همسر خود حسن‌معاشرت داشته باشد و علاوه‌بر آن، در تقویت مبانی زندگی خانوادگی با همسر خود مشارکت و تعامل داشته باشد.

لذا درصورتی‌که مرد از انجام وظایف کلی زندگی مشترک خود سر باز زند، دلیلی ندارد که نتوان از تمکین شوهر سخن گفت.

چرا که در این شرایط، زندگی خانوادگی و مشترک زوجین با خلل مواجه می‌شود و جبران آن غیرممکن است. با این حال، در آرا بسیاری از دادگاه‌ها تمکین مختص زن است و تمکین از طرف شوهر معنایی ندارد.

دعوای الزام به تمکین شوهر

اگر زن در دادگاه دعوایی به خواسته الزام به تمکین شوهر اقامه کند، محکوم به رد است. با این حال، اگر‌چه الزام به تمکین شوهر، تحت این عنوان غیرممکن است، زن راهکارهایی در این خصوص خواهد داشت که تا حد زیادی در رابطه با الزام به تمکین شوهر مثمر ثمر است.

به عنوان مثال، در عقد دائم مرد مکلف شده است که به همسر خود نفقه دهد. حال اگر مرد از پرداخت نفقه به زن امتناع کند، زن می‌تواند به دادگاه مراجعه کرده و دادخواست مطالبه نفقه دهد.

هم‌چنین درصورتی‌که مرد، زن را از منزل مشترک بیرون کرده باشد و از زندگی مشترک با زن امتناع کرده باشد، زن این امکان را خواهد داشت که به جرم ترک انفاق از شوهر شکایت کند و زمانی‌که خود مرد زندگی مشترک خانوادگی خود را ترک کرده باشد، زن می‌تواند ادعای عسر و حرج کند که در این‌صورت قاضی با ملاحظه شرایط تمکین کردن مرد، ممکن است حکم طلاق زن را صادر کند.

پیشنهاد مطالعه: برای آشنایی با نکات حقوقی بیشتر مطلب آیا دریافت مهریه بعد از ازدواج مجدد زن امکان‌ دارد؟  را مطالعه کنید.

ممنوع‌الخروجی به شرایطی گفته می‌شود که فرد به دلایلی اجازه خروج از منطقه خاص جغرافیایی که معمولا مرزهای کشور هست را ندارد.

طبق مقررات بین‌المللی و داخلی هر کشور، افراد برای این‌که بتوانند از مرزهای یک کشور خارج و به مرزهای یک کشور دیگر وارد شوند باید یک‌سری مدارک داشته باشند. یکی از مهم‌ترین مدارک، گذرنامه است. این سند از حساسیت بالایی برخوردار است. به دلیل همین حساسیت، صدور آن نیز با وسواس زیادی صورت می‌گیرد و در مواردی باعث می‌شود برخی از افراد برای خروج از کشور با ممنوعیت مواجه شوند. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع امکان خروج افراد ممنوع‌ الخروج می‌پردازیم.

علت‌های مختلف ممنوع الخروجی افراد

• افرادی که در خارج از ایران بخاطر اموری مانند کلاهبرداری، دزدی، ولگردی و… دارای سوءشهرت باشند.
• افرادی که طی لایحه ۱۳۵۹ شامل بدهکاران بانکی هستند اجازه خروج از کشور را ندارند.
• افرادی که خروج آن‌ها از کشور بر‌خلاف مصلحت جمهوری اسلامی ایران باشد که ممنوع‌الخروجی این افراد به صورت کتبی از سوی مقامات قضایی اعلام می‌شود.
• افرادی که اجازه خروج از کشور برای آن‌ها دست خودشان نباشد و دست پدر یا همسرشان باشد.
• افرادی که محکومیت کیفری دارند و دوره محکومیت را به اتمام نرساندند.
• مردی که به دلیل فرار از پرداخت مهریه قصد سفر به خارج از کشور را دارد.

چگونه فرد ممنوع‌الخروج می‌تواند از کشور خارج شود؟

در شرایط خاص و با در نظر گرفتن این شرایط امکان این وجود دارد تا شخص بتواند در زمانی‌که ممنوع‌الخروج است نیز از کشور خارج شود. برای مثال اگر شخصی که ممنوع‌الخروج شده، نیاز به سفر ضروری و یا زیارتی داشته باشد با رضایت طلبکار یا شاکی خود می‌تواند به‌صورت موقت از کشور خارج شده و بازگردد.

درصورتی‌‌که فرد برای شغل و کار خود و یا حتی پرداخت بدهی خود لازم باشد از کشور خارج شود نیز در صورت درنظر گرفتن شرایط و با تایید از مراجع ذی‌الصلاح می‌تواند از کشور خارج شود.

پیشنهاد مطالعه : برای آشنایی بیشتر با دیگر نکات حقوقی مطلب، جرم برداشت اینترنتی پول از حساب دیگران و مجازات آن را مطالعه کنید.